Bơi lội là môn thể thao có lợi cho sức khỏe, không chỉ trẻ em mà người lớn cũng thích hoạt động này, nhất là khi thời tiết nóng bức. Tuy nhiên, nhiều người dễ bị viêm tai giữa khi đi bơi, đặc biệt là trẻ nhỏ.
Tai người có cấu tạo gồm ba phần: tai ngoài, tai giữa và tai trong. Viêm tai giữa là tình trạng tổn thương tai giữa dưới tác động của các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus. Nếu đi bơi, nhất là ở những nơi không đảm bảo vệ sinh, nước bị ô nhiễm, nước bẩn vào trong tai sẽ đem theo các vi khuẩn và nấm mốc – tác nhân chính gây nên tình trạng viêm tai giữa.
Thông thường, nước vào tai sẽ tự chảy ra ngoài nhưng đôi khi nước đọng lại khiến tai bị ẩm ướt, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển, dẫn đến viêm nhiễm. Theo bác sĩ Hằng, những người đã có tiền sử bị viêm tai, thủng màng nhĩ, có bất thường về giải phẫu ống tai thì rất dễ bị đọng nước bên trong và nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Bất cứ ai cũng có thể bị viêm tai giữa khi đi bơi nhưng xu hướng mắc bệnh ở trẻ em cao hơn người lớn. Do trẻ em có sức đề kháng yếu hơn, vòi nhĩ nằm chếch với phương ngang hơn và ngắn hơn nên thường bị viêm tai giữa khi bơi nhiều hơn.
Viêm tai giữa có thể xuất hiện đơn lẻ hay theo sau một đợt nhiễm trùng hô hấp trên với các triệu chứng như: sốt, đau đầu, sổ mũi, ho, đau họng, mệt mỏi, ăn uống kém… Trong đó, đau tai là triệu chứng điển hình trong hầu hết các trường hợp viêm tai giữa. Trẻ nhỏ thường bứt rứt, quấy khóc vô cớ, dùng tay sờ nắn vào tai. Đau ở trẻ lớn thường đến đột ngột khiến trẻ đang ngủ giật mình khóc thét và nhức tai, có cảm giác như có côn trùng bò trong tai.
Ở trẻ nhỏ, viêm tai giữa thường phát sinh sau những đợt viêm mũi họng, có thể gây ra tình trạng bội nhiễm, tạo dịch mủ trong tai giữa.
Một số triệu chứng của viêm tai giữa có thể kể đến gồm:
Đau trong tai và nhiều khi đau rất nặng.
Giảm khả năng nghe, cảm giác ù tai, nặng tai khó chịu.
Người bệnh bị sốt, trẻ nhỏ có thể bị sốt cao trên 39 độ C.
Trẻ nhỏ có thể quấy khóc, khó ăn uống, tiêu chảy, buồn nôn, ói mửa, khó ngủ…
Chảy mủ trong tai.
Viêm tai giữa ban đầu là thể cấp tính, nếu không được điều trị kịp thời, lâu ngày sẽ làm tổn thương niêm mạc tai và trở thành viêm tai giữa mạn tính.
Viêm tai giữa cấp ở trẻ nhỏ có thể gây thủng màng nhĩ, làm tiêu xương, gián đoạn chuỗi xương con... ảnh hưởng đến khả năng thính giác của trẻ. Trẻ bị nghe kém, nhất là từ khi chưa biết nói, có thể dẫn đến rối loạn ngôn ngữ như nói ngọng, nói không rõ âm/từ, thậm chí điếc - câm bẩm sinh... làm giảm sút nghiêm trọng chất lượng giao tiếp xã hội sau này của trẻ.
"Nặng hơn nữa là những biến chứng nhiễm trùng, có khi ảnh hưởng đến tính mạng do biến chứng sọ não cực kỳ nguy hiểm như viêm màng não, áp-xe não do viêm tai, viêm tắc tĩnh mạch bên do viêm nhiễm lan từ trần hòm tai lên não hoặc gây liệt dây thần kinh mặt",
Ở người lớn, viêm ống tai ngoài và viêm xoang mũi phổ biến hơn viêm tai giữa. Ngứa là triệu chứng đầu tiên khi bị viêm nhiễm ống tai. Khi kéo vành tai hoặc nằm đè lên bên tai bệnh sẽ gây đau, nghe kém, có dịch vàng, chảy nước hay có mùi. Tình trạng đau tai có thể lan ra xung quanh đôi khi làm đau cả nửa đầu phía bên tai bệnh.
Khi phát hiện bị viêm tai giữa, người lớn, trẻ nhỏ nên đi khám tại các cơ sở chuyên khoa tai mũi họng và điều trị theo chỉ định của bác sĩ, điều trị triệt để bệnh, phòng ngừa biến chứng. Nếu cần điều trị kháng sinh, người bệnh phải uống đủ liều lượng, đủ thời gian. Không tự ý nhỏ các dung dịch, thuốc không rõ nguồn gốc vào tai, không dùng các dụng cụ ngoáy sâu bên trong tai gây trầy xước khiến tình trạng nhiễm trùng nặng thêm.
Khi mắc các bệnh lý đường hô hấp khác như viêm mũi, viêm họng cần đi khám để điều trị khỏi các bệnh lý này. Vì đây có thể là nguồn lây nhiễm gây viêm tai giữa tái đi tái lại nhiều lần.
Mọi người nên lựa chọn hồ bơi đảm bảo vệ sinh nguồn nước, luôn được khử trùng, vệ sinh sạch sẽ, không chứa nhiều hóa chất độc hại cho hệ hô hấp. Phụ huynh không nên cho trẻ bơi ở sông hồ tù đọng, nơi có nguồn nước bị ô nhiễm. Trước khi đi bơi, theo bác sĩ Hằng bạn tự kiểm tra hoặc có thể đến bác sĩ kiểm tra tai cẩn thận. Nếu phát hiện ráy tai, cần lấy ra để đề phòng nước vào tai khi bơi, gây bít tắc ống tai ngoài, dẫn đến viêm ống tai ngoài, nước đọng làm viêm tai giữa.
Khi đi bơi cũng cần trang bị dụng cụ hỗ trợ bơi như mũ, kính bơi và nút tai. Trong khi bơi tránh để sặc nước, hạn chế để nước lọt vào tai, mũi, họng. Nếu vô tình để nước vào mũi, dùng tay bịt một lỗ mũi và xì nhẹ lỗ mũi kia và ngược lại. Không nên bịt cả hai lỗ mũi để cùng lúc xì mũi nhằm tránh gây ù tai hoặc làm nguồn viêm nhiễm đi từ mũi họng qua vòi nhĩ vào tai gây viêm tai giữa.
Việc vệ sinh tai không đúng cách sau mỗi lần đi bơi cũng khiến nhiều người bị viêm tai. Do đó sau khi bơi, cần làm khô tai bằng cách lấy bông gòn sạch đặt nhẹ vào ống tai ngoài để yên trong khoảng 3 – 5 phút, tăm bông sẽ tự động thấm hút nước ra ngoài. Nếu nước vào tai thì nên nghiêng đầu, sau đó kéo vành tai ra sau để tạo đường thẳng cho nước dễ chảy ra ngoài. Vệ sinh mắt, mũi, họng bằng nước muối sinh lý sau khi bơi, để tránh viêm mũi họng gây viêm tai giữa.
“Những người có tiền sử viêm tai giữa, viêm xoang, viêm mũi dị ứng hạn chế đi bơi vì rất dễ tái phát bệnh. Nếu từng bị viêm tai, hoặc đã từng phẫu thuật tai thì nguy cơ nước vào tai gây viêm nhiễm càng lớn. Khi thấy tai bị ngứa, khó chịu, chảy nước, dịch vàng đục, sờ vào thấy đau, người bệnh nên đến Bệnh viện ĐKQT Hà Nội – Bắc Giang để khám trực tiếp với Bác sĩ chuyên khoa Tai – mũi – họng./.
Cổng thông tin điện tử Công ty Cổ phần Y dược Tân Trường Sinh
