Có 2 hình thức siêu âm phụ khoa phổ biển:
- Siêu âm đầu dò âm đạo phương pháp thường được áp dụng đối với những phụ nữ đã quan hệ tình dục. Khi thực hiện, bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ có đầu tròn nhỏ để tiếp xúc với thành âm đạo, qua đó có thể quan sát được những hình ảnh của tử cung, buồng trứng, vòi trứng…
- Siêu âm đường bụng: thường áp dụng cho những đối tượng chưa từng quan hệ tình dục và những bà bầu mang thai lớn bằng đầu dò convex cho di chuyển trên vùng bụng, từ đó quan sát và đánh giá được độ dày của niêm mạc tử cung cũng như tình hình phát triển của trứng và rụng trứng, đồng thời giúp phát hiện kịp thời các bệnh u nang và u xơ tử cung (nếu có).
Vai trò của siêu âm phụ khoa trong chẩn đoán bệnh lý phụ khoa
Siêu âm phụ khoa có vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh lý tử cung, phần phụ, nhờ đó mà có thể phát hiện ra các dị tật ở tử cung, có tử cung hay không, nội mạc tử cung dày hay mỏng... Một số trường hợp bị dị tật tử cung bẩm sinh hoặc không có tử cung là nguyên nhân gây vô sinh, hiếm muộn. Siêu âm phụ khoa là một trong những phương pháp giúp chẩn đoán các bệnh lý phụ khoa ở phụ nữ. Một số bệnh có thể chẩn đoán dựa vào siêu âm:
1.U xơ tử cung:
U xơ cơ tử cung ( còn được gọi là u cơ trơn tử cung ) là loại u lành tính thường thấy nhất ở tử cung. Phụ nữ thường bị u xơ cơ tử cung khoảng 30-45 tuổi. Có những nghiên cứu cho thấy khoảng 20% phụ nữ trên 35 tuổi có u xơ cơ tử cung, nhưng rất nhiều trường hợp không có triệu chứng lâm sàng. Đa số phụ nữ đến khám khi thấy bụng to ra, cảm giác nặng bụng dưới, ra máu âm đạo bất thường, khối u to chèn ép bàng quang gây tiểu khó, tiểu nhiều lần, chèn ép trực tràng gây táo bón… Siêu âm giúp đánh giá số lượng, vị trí, hình dạng, kích thước, phản âm trong khối u… qua đó giúp bác sĩ lâm sàng đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Đối với UXTC siêu âm đường bụng có giá trị chẩn đoán rất cao, với độ nhạy 95-100%. Hình ảnh điển hình của UXTC trên siêu âm đường bụng là cấu trúc hồi âm kém hoặc không đồng nhất, có giảm âm phía sau, giới hạn rõ, phân biệt rõ với mô xung quanh. Độ nhạy rất cao và hình ảnh điển hình, nên việc thiết lập và xác định chẩn đoán UXTC hầu như chỉ dựa vào siêu âm đường bụng.
2.Polyp nội mạc tử cung
Polyp nội mạc tử cung được hình thành do tăng sinh khu trú mô nội mạc tử cung dưới ảnh hưởng của estrogen. Phụ nữ thường đi khám khi có triệu chứng rong kinh hoặc rong huyết, hay tăng tiết âm đạo, có nhiều trường hợp không có triệu chứng mà phát hiện tình cờ khi khám định kỳ hoặc đi khám vì vô sinh. Siêu âm 2D có thể cho hình ảnh nghi ngờ polyp nội mạc tử cung.
Siêu âm đầu dò âm đạo, siêu âm bơm nước lòng tử cung là phương pháp tốt nhất để đánh giá số lượng, vị trí, kích thước, polyp có cuống dài hay ngắn…
Thời điểm tốt nhất để kiểm tra polyp nội mạc tử cung là sau kỳ kinh nguyệt.
Hình ảnh siêu âm của polyp nội mạc tử cung thường đồng nhất và tăng âm đơn độc, nó hiếm khi giảm âm hoặc không đồng nhất, có thể có cuống hoặc gốc rộng. Dấu hiệu niêm mạc bị gián đoạn : polyp nội mạc tử cung làm gián đoạn đường viền niêm mạc bình thường của khoang tử cung.
3.U nang buồng trứng
U nang buồng trứng thường không có triệu chứng rõ rệt, đa số trường hợp phát hiện ra do thăm khám định kỳ, khám tiền sản, khám vô sinh hay kế hoạch nhưng đôi khi u to gây chèn ép bàng quang gây tiểu khó, tiểu nhiều lần hay chèn ép trực tràng gây táo bón, mót rặn… hoặc khi có biến chứng cấp gây đau. Siêu âm giúp đánh giá kích thước, đặc điểm phản âm trong lòng u, có một hay nhiều thùy, có vách ngăn trong lòng u hay không, vỏ u dày hay mỏng, có dịch ổ bụng không… qua đó giúp bác sĩ lâm sàng đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
4.Lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung thường xảy ra ở trong cơ tử cung và buồng trứng, có trường hợp lạc nội mạc tử cung vùng chậu sâu. Phụ nữ thường đi khám khi có biểu hiện đau nhiều, đau kéo dài liên quan chu kỳ kinh, hay đi khám vô sinh hoặc đau vùng chậu mạn tính, đau khi giao hợp sâu, đau khi đại tiểu tiện… Siêu âm giúp đánh giá vị trí, kích thước, phản âm cũng như ranh giới của khối lạc nội mạc với các cơ quan vùng chậu, qua đó giúp bác sĩ lâm sàng đánh giá tốt nhất được tình trạng của bệnh nhân để có phương pháp điều trị phù hợp, đặc biệt với phụ nữ đang mong con.
5.Viêm nhiễm vùng chậu
Viêm nhiễm vùng chậu là một nhóm bệnh lý đa dạng. Thông thường viêm nhiễm cơ quan sinh dục trên xảy ra sau viêm nhiễm ở âm hộ, âm đạo, cổ tử cung. Phụ nữ thường có dấu hiệu như đau vùng chậu, sốt, ra huyết hay mủ âm đạo… Hình ảnh trên siêu âm gợi ý viêm nhiễm vùng chậu như hình ảnh tổ chức phù nề, thâm nhiễm, tụ dịch, ứ mủ, dải dính… Ngoài ra, siêu âm cũng có vai trò quan trọng trong việc theo dõi diễn tiến bệnh lý viêm nhiễm để giúp các bác sĩ lâm sàng đánh giá hiệu quả trong điều trị.
Cổng thông tin điện tử Công ty Cổ phần Y dược Tân Trường Sinh
